Spektakularne śledztwa, intensywne kontrole i rekord szkoleń antydopingowych. POLADA podsumowuje 2022 rok

W 2022 roku POLADA przeprowadziła rekordową liczbę 120 akcji edukacyjnych. Edukatorzy dotarli z wiedzą antydopingową do blisko 5900 odbiorców. Śledczy Polskiej Agencji Antydopingowej podjęli się spektakularnych śledztw antydopingowych we współpracy ze służbami. Zaś kontrolerzy POLADA przeprowadzili 750 akcji kontrolnych podczas których pobrali prawie 2 500 próbek od sportowców.  To był intensywny rok.

Śledztwa na miarę służb

Polska Agencja Antydopingowa, w 2022 roku, wszczęła 5 śledztw nieanalitycznych, z czego najgłośniej wybrzmiała w mediach sprawa zorganizowanej grupy przestępczej, działającej na terenie województwa śląskiego. W wyniku wspólnych działań z CBŚP i Prokuraturą Okręgową w Gliwicach aresztowano 7 osób. Grupa wytwarzała i wprowadzała do obrotu m.in. substancje anaboliczne, hormony i czynniki wzrostu. Handel środkami odbywał się za pomocą sklepów internetowych, które zrealizowały ponad 25 tys. zamówień na kwotę 4,8 mln zł.  Istotny dla POLADA jest fakt, że członkowie grupy przestępczej wywodzili się i byli związani ze środowiskiem sportowym, angażując w proceder zawodników różnych dyscyplin. 

– Dla Polskiej Agencji Antydopingowej było to jedno z działań o najwyższym priorytecie. Dzięki intensywnej współpracy POLADA i służb udało się zatrzymać grupę, która nie tylko zajmowała się praniem brudnych pieniędzy, ale także działała w obszarze sprzedaży substancji zabronionych w sporcie. To najbardziej spektakularne, jak do tej pory, osiągnięcie w zakresie nieanalitycznych śledztw antydopingowych w Polsce i jedno z bardziej znaczących na świecie – wyjaśnia Agnieszka Ostrowska, kierownik Zespołu Analityczno – Śledczego POLADA.

– Ta sprawa była dla nas istotna także pod kątem edukacyjnym. Warunki przechowywania i produkcji tych nielegalnych środków były dalekie od wymogów sanitarnych. Dlatego wielokrotnie podkreślaliśmy znaczenie tej sprawy również dla zwiększenia świadomości Polaków, by nie kupować podejrzanych produktów w Internecie. To może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia – dodaje Michał Rynkowski, dyrektor POLADA.

Inne śledztwa nieanalityczne dotyczyły naruszenia warunków dyskwalifikacji, odmowy poddania się kontroli czy również produkcji i sprzedaży sterydów za pośrednictwem strony internetowej. Ta ostatnia sprawa, prowadzona również z CBŚP, jest w toku.

Kontrole antydopingowe w liczbach

W 2022 roku kontrolerzy POLADA przeprowadzili 750 akcji kontrolnych i pobrali 2448 próbek moczu i krwi (1186 podczas zawodów oraz 1262 w okresie poza oficjalnymi startami zawodników). Skontrolowano zawodników reprezentujących 40 związków sportowych. Stwierdzono 22 przypadki podejrzenia naruszenia przepisów antydopingowych, najwięcej w kickboxingu (5), trójboju siłowym (3), boksie (2), rugby (2) i podnoszeniu ciężarów (2).

– W 2022 roku statystyki, pod kątem naruszeń, zdominowali zawodnicy sztuk walki i sportów siłowych. Najwięcej akcji kontrolnych odbyło się zaś w lekkiej atletyce, kolarstwie i podnoszeniu ciężarów. To, co warto podkreślić to fakt, że po czasie pandemicznym, liczba pobranych próbek zdecydowanie wzrosła – komentuje Piotr Wójcik, kierownik Departamentu Kontroli Antydopingowych i Zarządzania Wynikami w POLADA.

Rekordowa liczba szkoleń antydopingowych

W 2022 roku POLADA przeprowadziła rekordową liczbę 120 akcji edukacyjnych i z wiedzą antydopingową dotarła do blisko 5900 odbiorców: zawodników kadr narodowych, uczniów szkół mistrzostwa sportowego, trenerów, rodziców, fizjoterapeutów i lekarzy. Łącznie spotkania odbyły się z przedstawicielami 34 dyscyplin sportu. Duża część akcji miała charakter multidyscyplinarny.

W minionym roku, po raz pierwszy w ramach programu rozwojowego UEFA HatTrick, POLADA przeprowadziła serię szkoleń dla wszystkich kobiecych reprezentacji Polski w piłce nożnej, a także dla zainteresowanych szkoleniami żeńskich klubów piłkarskich. Pierwszy raz w historii działalności POLADA odbyło się spotkanie z dziennikarzami pn. „Antydoping bez tajemnic”, w ramach którego przekazano wiedzę z różnych obszarów działalności Agencji, od kwestii prawnych, przez kontrole i śledztwa, aż po edukację: Dziennikarze i media są jednym z najważniejszych przekaźników wiedzy na temat antydopingu, są także promotorami zachowań zgodnych z zasadą fair play, dlatego spotkanie z nimi w takiej formie było dla nas istotne – podkreśla Michał Rynkowski, dyrektor POLADA.

– Światowe wytyczne w zakresie edukacji antydopingowej także, coraz częściej, podkreślają rolę mediów. Wychodząc naprzeciw tym sugestiom POLADA podejmuje takie działania, które będą spójne z oczekiwaniami Światowej Agencji Antydopingowej, i które również będą efektywne w kraju ­– dodaje Grzegorz Borkowski, kierownik Departamentu Informacji i Edukacji w POLADA.

API i Baza Leków Zabronionych

Kluczowa działalność ekspertów POLADA to także Antydopingowe Pogotowie Informacyjne. Za pośrednictwem tego narzędzia, tylko w minionym roku, setki sportowców drogą telefoniczną (314) i mailową (42) otrzymały wskazówki dotyczące zażywanych leków lub suplementów diety.

Niezwykle istotna okazuje się także Baza Leków Zabronionych, która dla wielu zawodników, trenerów, lekarzy czy pracowników związków sportowych stanowi bardzo ważne źródło wiedzy. W 2022 roku liczba zapytań wyniosła 39 450. Najczęściej pojawiały się pytania o leki przeciwbólowe i leki stosowane w grypie lub przeziębieniu.

Dodatkowo, za pośrednictwem specjalnego formularza znajdującego się na stronie POLADA „Zgłoś doping – Graj uczciwie” do Agencji wpłynęło 19 zgłoszeń podejrzenia dopingu w sporcie.

93 rozprawy i 36 obwinionych przed Panelem Dyscyplinarnym

W 2022 roku Panel Dyscyplinarny przeprowadził 93 rozprawy: 73 w I instancji (8 przy drzwiach zamkniętych) i 20 w II instancji. W roli obwinionych o naruszenie przepisów antydopingowych wystąpiło 36 osób, z których 33 to zawodnicy, a 3 to przedstawiciele personelu pomocniczego (lekarze, fizjoterapeuci).

Największa liczba stwierdzonych naruszeń przepisów antydopingowych dotyczyła kickboxingu (6 osób), kolarstwa wraz z parakolarstwem (3 osób) i podnoszenia ciężarów (3 osoby).

Rozprawy w związku z zarzutem naruszenia przepisów antydopingowych dotyczącym obecności w organizmie substancji zabronionej przeprowadzono wobec 26 osób, natomiast rozprawy w związku z pozostałymi zarzutami (użycie metody zabronionej, współdziałanie w naruszeniu przepisów antydopingowych, odmowa poddania się kontroli antydopingowej, naruszenie wymagań dot. wskazania miejsca pobytu i naruszenie zasad dyskwalifikacji) przeprowadzono wobec 10 osób.